موسسه حقوق تهران طلاق

 

 

با جاری شدن صیغه عقد نکاح ، زوجه دارای یک سری حقوق مالی می شود که زوج موظف به پرداخت کردن آن ها ، خواهد بود ( در مقابل زن نیز باید تکالیفی را در قبال مرد انجام دهد ، همچون : تمکین ) . از جمله این حقوق مالی می‌ توان به : نفقه ، اجرت المثل ایام زناشویی یا همان اجرت المثل ایام زوجیت ، مهریه ، و ... اشاره کرد .

برای آن که به زن ، اجرت المثل تعلق بگیرد لازم است که شروطی وجود داشته باشد . از جمله این شروط ، عبارت است از این که : طلاق باید به درخواست زوج باشد . بنابراین اجرت المثل در طلاق توافقی ، و در طلاق از طرف زوجه ، به طور کلی مطرح نمی شود و فقط در خصوص طلاق از طرف مرد ، زوجه می تواند اجرت المثل ایام زوجیت خود را مطالبه کند .

از دیگر شروطی که برای تعلق گرفتن اجرت المثل ایام زناشویی به زوجه ، می توان ذکر‌ کرد این امر است که : کار هایی که زوجه در منزل زوج انجام می دهد ، شرعاً و قانوناً انجام دادن آن ها به عهده زن نباشد و زن در واقع با درخواست و دستور مرد ، اموری همچون : پخت و پز ، شست و شو ، نظافت کردن ، شیر دادن به فرزند ، و ... را انجام داده باشد     . 

همچنین زوجه برای انجام دادن امور مذکور در فوق ، باید قصد گرفتن مزد و اجرت داشته باشد ، اگر زن از سر عشق به خانواده و برای رضای خدا ، و بدون هیچ گونه چشم داشتی این امور را انجام بدهد ، دیگر به او اجرت المثلی تعلق نخواهد گرفت .

همان طور که ذکر شد ، اجرت المثل در طلاق توافقی به زن تعلق نمی گیرد . حال اگر زن از همسرش تمکین نکرده باشد و به همین علت مرد درخواست طلاق داده باشد ( طلاق از طرف مرد ) ، در چنین صورتی علاوه بر آن که به زن هیچ نفقه ای تعلق نمی گیرد ( بر طبق نص صریح قانون مدنی ، به زن ناشزه نفقه تعلق نمی گیرد ) ، دیگر مستحق دریافت اجرت المثل نیز ، نخواهد بود .

لازم به ذکر است که : در قانون هیچ‌ میزان مشخص و دقیقی برای اجرت المثل ایام زوجیت زن ، تعیین نشده است و قانون گذار این امر‌‌را به محکمه سپرده است . پس در هنگامی که زوجه ، اجرت المثل خود را مطالبه کرد ، تعیین میزان اجرت المثل زن به کارشناس رسمی دادگستری ، سپرده خواهد شد . کارشناس مربوطه با بررسی کردن شئونات خانوادگی زن ، تحصیلات زن ، تعداد فرزندان حاصل از ازدواج زوج و زوجه ، مدت زمان زندگی زناشویی زوج و زوجه ، شاغل و یا حتی خانه دار بودن زن ، و .... ، میزان اجرت المثل ایام زناشویی زوجه را ، تعیین خواهد کرد و مرد موظف است که آن میزان را به زن پرداخت کند . عواملی که ذکر شد در تعیین میزان اجرت المثل زن ، تاثیر بسزایی دارند . برای مثال : هر چه که تحصیلات زوجه بیش تر باشد به تبع اجرت المثل ایام زناشویی او ، بیش تر خواهد بود ، و یا حتی اگر تعداد فرزندان حاصل از ازدواج زوج و زوجه بیش تر باشد یا مدت زمان نسبتاً زیادی از زندگی مشترک‌ آن ها ، سپری شده باشد در چنین وضعیتی هم باز میزان اجرت المثلی که کارشناس رسمی دادگستری تعیین می‌ کند ، بیش تر خواهد بود . و مسائلی از این قبیل که بر روی میزان اجرت المثل ایام زوجیت زن ، تاثیر بسزایی دارند .

در این جا باید نکته ای را ذکر کرد ، این امر که : گاهی مرد ادعا می‌ کند که همسرش به قصد گرفتن اجرت و مزد ، این امور را انجام نداده است و یا حتی ادعا می کند که ، امور مذکور در فوق را خود زن با رضایت و میل قلبی ، بدون این که زوج درخواست کند انجام داده است ، و مسائلی از این قبیل . در این صورت مرد باید ادعای خود را ثابت کند در غیر این صورت محکوم به پرداخت کردن اجرت المثل ایام زوجیت زن ، خواهد شد .