انواع مهریه :
در فقره انواع مهریه باید ذکر کرد که مهریه تقسیم بندی های متفاوتی دارد ولی در یک تقسیم بندی معروف به چهار نوع تقسیم میشود .
1. مهرالسنه
2. مهر المسمی
3. مهر المثل
4. مهر المتعه
5. مهرالموفضه
مهر السنه
منظور از این نوع مهریه؛ مهریه حضرت فاطمه زهرا میباشد که پانصد درهم است. و آنجایی که رسول خدا (ص) انرا برای کلیه زنان و دخترانش تعیین می کرد از آن تعبیر به (مهرالسنه) میشود.
مهر المسمی
همانطور که از نامش مشخص میباشد؛ مهری میباشد که‌در عقدازدواج از آن نام برده میشود و عبارت است از میزان مالی که به عنوان مهر در عقد نکاح ذکر میشود و مورد توافق زوجین قرار میگیرد .
مهر المثل
چنانچه که ؛ میزان مهریه زوجه در عقد نامه نکاح یاد نشده باشد و طرفین هیچ توافقی بر این مبنا انجام نداده باشند و همچنین بین طرفین نزدیکی رخ داده باشد ؛ برای زوجه ؛ مهر المثل تعیین میشود . ماده (1087) مهرالمثل را اینگونه تعریف کرده است: اگر در نکاح دائم مهریاد نشده یا عدم مهر شرط شده باشد نکاح درست میباشد و طرفین بعد از عقد می‌توانند مهر را به خشنودی مقرر کنند و اگر قبل ازرضایت بر مهرمشخص ؛ بین آنها نزدیکی واقع شود زن نیازمند مهرالمثل خواهد بود.
علاوه بر آنکه ؛موارد دیگری نیز وجو‌د دارد که زوجه مستحقق دریافت مهرالمثل میباشد این موارد عبارتند از:
1. وقتی که عقد نکاح به درستی منعقد نشده باشد و یا شروط واجب برای انعقاد را نداشته باشد و زوجه هم از این مسئله خبر نداشته باشد و با زوج؛ نزدیکی کند ؛ مهرالمثل به وی تعلق میگیرد . مطابق ماده (1099) در صورت جهل زوجه به فساد نکاح و وقوع نزدیکی زوجه مستحق مهر المثل میباشد .
2. مهریه ای که در عقد نامه مشخص باشد ؛ معلوم نباشد و ارزش مادی نداشته باشد؛ که در ماده (1100) این نکته به طور واضح ذکر شده است .چنانچه؛ مهرالمسمی مجهول است یا مالیت نداشته است و یا ملک غیر باشد در صورت اول و دوم زوجه نیازمند مهرالمثل خواهد بود.
برای (تعیین مهرالمثل) باید وضعیت زوجه از جهت شرافت خانوادگی دیگر صفات وحالت وی نسبت به (اماثل) - (اقران) و (اقارب )و همچنین معمول محل و ..... در نظر گرفته شود.
مهرالمتعه
در ماده(1093) این نوع مهر اینگونه تعریف شده است: هرگاه مهر در عقد اشاره نشده باشد و شوهر قبل از نزدیکی و تعیین مهر زوجه خود را طلاق دهد؛ زوجه نیازمند مهرالمتعه میباشد بنابر این در این مورد که این نوع مهر به زوجه تعلق میگیرد یا نه دو شرط باید وجو‌د داشته باشد؛ اول اینکه مهریه در زمان نکاح تعیین نشود ودومی اینکه قبل از اینکه زوجه وزوج رابطه ی زناشویی داشته باشند طلاق بگیرند.
برای تعیین این نوع مهریه بر عکس مهرالمسمی ؛ وضعیت مالی زوج مورد توجه میباشد نه وضعیت زوجه ؛ ماده (1094) قانون مدنی به این نکته اشاره میکند که برای تعیین (مهرالمتعه) حال زوج از حیث فقر ملاحظه میشود.
مهرالموفضه
در نکاح مفوضه المهر عقد صحیح میباشد ، در صورتی که مقدار مهر به واسطه تفویض؛ اجازه تعیین مقدار مهر به یکی از زوجین و یا شخص سوم واگذار میشود ، به زنی که به این سان عقد میشود ؛ مفوضه المهر میگویند.
مهریه عندالمطالبه
-این نوع مهریه به این معنی میباشد که هر زمان زن مهریه خود را مطالبه کند ، مرد موظف به پرداخت آن است . ماده (1082 )قانونی مدنی می‌گوید ؛ به مجرد عقد ،، زوجه مالک مهر میشود و میتواند هر نوع تصرفی که بخواهد در آن بکند، در واقع بر طبق این حکم از قانون مدنی ،، زن به محض انعقاد عقد نکاح مالک مهریه اش میباشد میتواند آن را مطالبه کند به این نوع مهریه عندالمطالبه میگویند.
مهریه عندالاستطاعه
-اگر در هنگام‌عقد نکاح شرط شود که همه مهریه یا بخشی از آن عندالاستطاعه باشد ،، این شرط مورد حمایت قانونگذار بوده و تا زمانی که زوج به استطاعت مالی و توانایی پرداخت مهریه نرسد زوجه امکان مطالبه و وصول مهریه را ندارد در این حالت استطاعت زوج با مدارکی که زوجه ارائه می‌دهد قابل اثبات میباشد.
بنابراین اثبات دارایی و تمکن مالی زوج و استطاعت او‌در پرداخت مهریه ملاک پرداخت میباشد ؛ که توسط زوجه انجام میشود.